Ảnh hưởng bởi những tác động tiêu cực của hiện tượng biến đổi khí hậu, trong những năm gần đây vùng đất tây nguyên luôn đối đầu với cảnh hạn hán, thiếu nước tưới cho cây trồng, đặc biệt là các loại cây trồng dài ngày có giá trị kinh tế cao và có nhu cầu nước tưới trong mùa khô cũng khá lớn như: cà phê, hồ tiêu…
Mô hình tưới tiết kiệm - Nguyễn Tân
Ảnh hưởng bởi những tác động tiêu cực của hiện tượng biến đổi khí hậu, trong những năm gần đây vùng đất tây nguyên luôn đối đầu với cảnh hạn hán, thiếu nước tưới cho cây trồng, đặc biệt là các loại cây trồng dài ngày có giá trị kinh tế cao và có nhu cầu nước tưới trong mùa khô cũng khá lớn như: cà phê, hồ tiêu…
Trong mùa khô nguồn nước từ sông, suối, các hồ đập thủy lợi, các giếng đào dần khô cạn, để tìm nguồn nước chống hạn cho cây trồng, người dân ở nhiều vùng trong tỉnh phải khoan những giếng sâu hàng trăm mét để tìm nước, có nhiều nơi nguồn nước ngầm ở sâu trong lòng đất cũng đang dần bị cạn kiệt. Giải pháp căn cơ hơn là làm sao để bà con nông dân phải sử dụng nguồn tài nguyên “nước” thật hợp lý, nhất là trong những tháng cao điểm của mùa khô.
Xây dựng các mô hình tưới nước tiết kiệm trên các loại cây trồng là giải pháp hữu hiệu giúp cho người sản xuất đảm bảo được nguồn nước tưới cho cây trồng trong mùa khô gay gắt ở tây nguyên, tuy nhiên để áp dụng thì chi phí đầu tư ban đầu là khá lớn so với khả năng tài chính của một hộ nông dân có thu nhập trung bình.
(Lắp đặt đường dây tưới)
Đồng hành với bà con nông dân, trong những năm vừa qua, Trung tâm Khuyến nông Đắk Lắk không ngừng tìm tòi các giải pháp tối ưu cũng như các nguồn lực để tiếp cận - hỗ trợ, chuyển giao công nghệ tưới nước tiết kiệm cho nông dân.
Bước vào những tháng mùa khô đầu năm 2017, để hiện thực mối liên kết “ 4 nhà “ cùng với doanh nghiệp giới thiệu một thương hiệu mới về tưới nước tiết kiệm trên địa bàn tỉnh, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Đắk Lắk đã cùng với Công ty THHH TM & SX Nguyễn Tân triển khai lắp đặt 06 mô hình trình diễn “Hệ thống tưới nước tiết kiệm” với tổng diện tích 1,8 ha cho nhiều loại cây trồng khác nhau trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, huyện Krông Pắk và Cư Mgar. (100% nguồn vốn do doanh nghiệp Nguyễn Tân hỗ trợ cho bà con nông dân )
Hệ thống tưới nước tiết kiệm của Nguyễn Tân được áp dụng là hệ thống tưới phun mưa, hệ thống này có tia phun ngắn do đó hạn chế được thất thoát nước do quá trình bay hơi, các hạt mưa nhỏ nên không tạo ra dòng chảy và phá vỡ cấu tượng đất nhưng vẫn đảm bảo tăng độ ẩm cho đất và không khí vùng tưới, tạo vi khí hậu thích hợp cho cây trồng phát triển trong mùa khô.
Theo nhà sản xuất hệ thống này sử dụng áp lực trung bình và thấp, lưu lượng dòng chảy nhỏ nên tiết kiệm nước và năng lượng tiêu thụ. Mặt khác lượng nước tiêu thụ trên 1 đơn vị thời gian thấp nên rất phù hợp đối với các nguồn nước nhỏ, hạn chế tình trạng nguồn nước bị cạn khô trong khi bơm tưới như đối với phương pháp tưới truyền thống.
Hệ thống tưới này cũng được cơ khí hóa, tự động hóa phần thiết bị điều khiển, thiết bị tưới nên giảm được phần lớn chi phí nhân công tưới nước, đây là một công việc năng nhọc của người nông dân, đặc biệt là vào thời điểm có thời tiết khắc nghiệt trong ngày như trưa nắng gắt hay lạnh lẽo đêm khuya về sáng.
(Mô hình tưới tiết kiệm tại Krông Pắk)
Việc triển khai mô hình tưới nước tiết kiệm vào thời điểm mùa khô tây nguyên bước vào giai đoạn gay gắt nhất trong năm đã phát huy tối đa hiệu quả của mô hình, theo anh Trần Đăng Thế ở xã Ea Kao, TP. Buôn Ma Thuột, là một trong sáu nơi được chọn thí điểm mô hình tưới tiết kiệm trên vườn bơ xen tiêu cho biết: “ Mô hình này giảm thiểu được lượng nước tưới, phù hợp với tình hình ngày nguồn nước càng khan hiếm, tiết kiệm công lao động và thời gian tưới, đồng thời làm mát vườn cây, bước đầu áp dụng cho thấy giải pháp này thực sự mang lại hiệu quả ”.
Để duy trì và phát triển sản xuất nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu tại các địa phương trong tỉnh hiên nay, chúng tôi mong rằng từ 6 mô hình khởi đầu này, ngày càng có nhiều nông dân mạnh dạn đầu tư xây dựng hệ thống tưới nước tiết kiệm cho mảnh đất, vườn cây của mình, đề nghị các cấp chính quyền có những biện pháp khuyến khích, động viên, hỗ trợ người nông dân áp dụng công nghệ này vào sản xuất, để nông nghiệp Đăk Lắk sớm phát triển theo định hướng “Tăng trưởng xanh”, tiết kiệm được các nguổn tài nguyên ngày càng bị kham hiếm trong quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp của địa phương.
Qua trang thông tin điện tử “Khuyến nông Đăk Lắk” cho phép chúng tôi bày tỏ sự cám ơn đối với Công ty THHH TM & SX Nguyễn Tân, các bạn đã cùng chúng tôi sẻ chia những cơn khát cùng bà con nông dân trong mùa khô 2017, mong rằng với một chi phí phù hợp, nhiều hộ nông dân trồng cà phê, hồ tiêu… sẽ tìm đến với các bạn để lựa chọn cho mình giải pháp tưới tiết kiệm qua những mô hình mà các bạn đã thực hiện tại các địa phương của chúng tôi./.
Bài: Ngô Nhân; Nguyễn Văn Nam - Trung tâm Khuyến nông Đắk Lắk
