Hiệu quả của mô hình trình diễn sản xuất cà phê bền vững (VnSAT) tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk

Vừa qua, Trung tâm Khuyến nông - Giống cây trồng vật nuôi và Thủy Sản Đắk Lắk phối hợp với Trạm Khuyến nông TP.Buôn Ma Thuột và chính quyền địa phương tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả mô hình sản xuất cà phê theo chương trình "Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam - viết tắt là VnSAT” với diện tích 1,7 ha triển khai tại 2 hộ thuộc xã Ea Kao (1ha) và Hòa Thuận (0,7ha) của thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.

Mô hình được bắt đầu triển khai từ tháng 4 năm 2020, với sự tiến hành khảo sát, đánh giá, lựa chọn trước đó của cán bộ kỹ thuật và chính quyền địa phương, đáp ứng các tiêu chí đề ra để hỗ trợ 50% vật tư phân bón, vôi, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) cho chủ hộ, và kịp thời tác động theo tiến độ đáp ứng nhu cầu sinh lý của cây cà phê trong thời kỳ cà phê kinh doanh, để đạt kết quả tốt nhất. Đây là mô hình sản xuất cà phê bền vững với mục tiêu sản xuất thích ứng với biến đổi khí hậu, gia tăng giá trị thu nhập, làm cơ sở nhân rộng trong thời gian tới.

Tại vườn cà phê, hầu hết đại biểu tham dự đánh giá sự vượt trội của mô hình thí điểm so với những vườn cà phê lân cận. Dự kiến năng suất của 2 vườn cà phê sản xuất theo chương trình phát triển cà phê bền vững thuộc ”Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam” năm nay sẽ tăng từ 0,2 đến 0,4 tấn/ha so với năm trước trên cùng diện tích. Theo đó, cùng với việc giảm phân hóa học, công lao động và tăng năng suất, thu nhập tăng thêm của mô hình so với vụ trước ước chừng 10 triệu/ha, dự kiến năm 2021 ước năng suất sẽ cao hơn nữa, bỡi hiện tại nhiều cành lá non dự trữ đan xen những cành quả trĩu nặng trên vườn.

Theo bà Huỳnh Thị Thu Phượng - Phụ trách phòng Kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông - Giống cây trồng vật nuôi và Thủy sản Đắk Lắk cho biết, để vườn cà phê đạt hiệu quả như hôm nay, chủ hộ đã thực hiện tốt các điều khoản được cam kết khi thực hiện mô hình, như sử dụng đúng qui trình đầu tư, đảm bảo định mức của mô hình đề ra (công chăm sóc, vật tư phân bón, thuốc BVTV ...). Cán bộ kỹ thuật nông nghiệp đã hướng dẫn trực tiếp chủ hộ tác động các biện pháp phù hợp với nhu cầu phát triển của cây cà phê, thường xuyên thăm vườn và ghi chép các hoạt động trên vườn vào sổ nhật ký nông hộ. Ngoài ra, chương trình cũng kết hợp tổ chức tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn tư vấn cho nông hộ sản xuất cà phê quanh vùng.

Theo ông Hồ Đức Tuấn - Cán bộ trạm Khuyến nông Thành phố cho biết, trong năm 2020 mặc dù ảnh hưởng tình hình dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu, tiêu thụ nông sản, trong đó có cà phê nên người sản xuất không mạnh dạn đầu tư.  Tuy nhiên với sự quan tâm của Trung tâm Khuyến nông Tỉnh, tổ công tác VnSat thành phố, chính quyền cơ sở cùng cán bộ kỹ thuật trực tiếp chuyển giao mô hình và kinh nghiệm thâm canh cà phê của chủ hộ, mô hình đã đem lại kết quả bước đầu đáng ghi nhận.

Theo anh Phạm Viết Quyền, Chi hội trưởng Chi hội nông dân thôn 4, xã Ea Kao, người tham gia trực tiếp giám sát theo dõi mô hình cho biết, hiệu quả của mô hình cà phê VnSAT lần này không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn mà còn giúp các nông hộ sản xuất cà phê quanh vùng nhận thức về mô hình sản xuất cà phê bền vững trong một hệ sinh thái cân bằng về điều kiện tự nhiên - sâu bệnh - thiên địch - cây trồng, để nông dân sản xuất cà phê có tầm nhìn bao quát hơn, chia sẻ nhau, cùng nhau quản lý vườn cây. Đặc biệt, mô hình đã tác động đến ý thức bảo vệ môi trường của người dân trong vùng sản xuất, hạn chế dần việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, không thải bao bì thuốc BVTV ra ngoài môi trường mà quản lý xử lý tập trung, sử dụng dụng cụ, sử dụng đồ bảo hộ lao động đúng cách để bảo vệ sức khỏe cho chính người sản xuất, tạo ra sản phẩm chất lượng bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Anh Quyền chia sẻ thêm, trên cơ sở thành công của mô hình cà phê thuộc chương trình VnSat này, sẽ làm “vườn cà phê điểm” để tổ chức tham quan, học tập, thực hành, trao đổi thông tin chia sẽ kinh nghiệm thực tế và tiếp tục nhân rộng trong thời gian tới.

Cẩm Lai - Trạm Khuyến nông TP. Buôn Ma Thuột

Một số hình ảnh của mô hình sản xuất cà phê theo chương trình VnSAT tại TP. Buôn Ma Thuột