Thành phố Buôn Ma Thuột: Kỹ thuật “rải vụ” cho vườn Thanh long để nâng cao giá trị sản xuất

Sau tết Quý Mão, hầu hết các vườn thanh long tại xã Cư Êbur, thành phố Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk đều đã đi vào trạng thái nghỉ ngơi, sau khi đã được thu hoạch sản phẩm phục vụ tết Nguyên đán. Riêng vườn thanh long 15.000 m2 của gia đình anh Mai Hùng Cường cùng địa phương thì vẫn còn đang phát triển với những lứa hoa, quả trong các khu được phân chia theo kế hoạch của chủ vườn. Những lứa thanh long này chuẩn bị lần lượt phục vụ sản phẩm cho nhu cầu của khách hàng trong thời gian tới. Việc rải vụ sẽ hạn chế sự ùn ứ sản phẩm mùa vụ, theo đó gia tăng giá trị sản phẩm và hiệu quả kinh tế.

Vườn Thanh long cho sản phẩm phục vụ Tết Nguyên đán Quý Mão

Thanh long là loại cây ngày dài (thích nghi với điều kiện đêm ngắn để ra hoa), việc dùng điện thắp sáng vào ban đêm để chia cắt một đêm dài ra thành hai đêm ngắn cho phù hợp với hiệu ứng quang chu kỳ đối với đặc tính ra hoa của cây thanh long là tất yếu để tăng năng suất, sản lượng và hiệu quả thu nhập cho người sản xuất.

Sau khi thu hoạch phải dưỡng cây chừng 25 đến 30 ngày thông qua việc cắt tỉa cành sâu bệnh, cành không hữu hiệu kết hợp bón phân để cây lấy lại sức, sau đó mới kích thích ra hoa vụ tiếp theo. Tùy theo thời điểm, thời tiết mà bố trí số giờ, số đêm thắp sáng cho cây khác nhau trong mỗi lứa. Phải đủ kinh nghiệm mới nhìn nhận và quyết định ngắt điện vào lúc nào tốt nhất để cây ra hoa đều, chất lượng mẫu mã quả đẹp. Ngoài việc sử dụng bóng đèn chuyên dụng để thắp sáng vào ban đêm kích thích cây ra hoa, chế độ dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu sinh lý của giống thanh long cũng phải kể đến việc sử dụng chất điều hòa sinh trưởng đúng lúc, hợp lý thì mới có kết quả, bỡi thời tiết ngày càng khắc nghiệt.

Anh Mai Hùng Cường cười hiền cho biết, hiện tại diện tích thanh long của gia đình chia thành bốn khu vườn khác nhau để tác động cho cây ra quả nhiều lứa, mỗi khu một lứa thông qua việc sử dụng bóng đèn chuyên dụng CFL-20W NNR660 để xử lý ra hoa trái vụ. Lứa thứ nhất vừa cho thu hoạch sản phẩm phục vụ tết Nguyên đán Quý Mão giờ đang chuẩn bị kích thích ra hoa bằng ánh sáng đèn chuyên dụng. Lứa thứ 2 đang thời kỳ quả xanh chi chít trên cây. Lứa thứ ba đang cho chạy bóng điện chuyên dụng để kích thích ra hoa. Từ tháng sáu đến tháng chín thì cây ra hoa cho quả tự nhiên theo mùa vụ thường kỳ. Còn một khu vườn hơn 1.500 m² đang cải tạo đất bằng các loại cây ngắn ngày sau khi phá bỏ thanh long bị già cỗi sâu bệnh, dự kiến sẽ trồng lại thanh long khi đất ổn định dinh dưỡng.

Vườn Thanh long đang kích điện của gia đình anh Mai Hùng Cường

Theo ông Mai Sỹ Ánh, một trong những người có công đầu tiên đưa cây thanh long từ Bình Thuận về trồng tại xã Cư Êbur, thành phố Buôn Ma Thuột cách đây hơn 15 năm cho biết: Nếu như trước đây, mỗi năm gia đình ông sử dụng điện để kích thích cây thanh long ra hoa trái vụ được hai đợt (đợt một từ đầu tháng 9, đợt 2 khoảng đầu tháng 2 năm sau, không kể vụ cho quả tự nhiên), thì hiện nay gia đình ông kích thích thanh long ra hoa, quả nhiều đợt hơn trong một năm để rải vụ đều đặn cho thu hoạch sản phẩm thường xuyên hơn, hạn chế vấn đề “được mùa mất giá”.

Theo ông Trần Trọng Khánh, thôn trưởng thôn 2 xã Cư Êbur cho biết, từ năm 2016 về trước, hơn 180 ha thanh long tại địa phương đều sử dụng loại bóng đèn sợi đốt 60 wat (IL - 60W) để kích thích Thanh Long ra hoa trái vụ, đã tốn điện năng rất nhiều, hiệu quả kinh tế giảm đi. Từ năm 2017 phòng Kinh tế thành phố Buôn Ma Thuột đã phối hợp với Công ty phích nước bóng đèn Rạng Đông thí điểm thành công loại bóng đèn compac 20wat (CFL-20W NNR660) thay cho bóng đèn sợi đốt 60 wat để kích thích ra hoa cho cây thanh long. Đối với bóng đèn CFL-20W NNR660, thường thì mỗi đợt cho thắp sáng từ 18 đến 20 đêm, mỗi đêm từ 7 đến 9 giờ đồng hồ. Bóng đèn 20W đã giảm hơn 60% điện năng so với bóng sợi 60W, tương đương với số tiền điện tiết kiệm lên đến 38 triệu/ha/năm. Bóng 20W được mắc ở ngã tư của các hàng thanh long thì cây ra hoa quả đều đặn, năng suất tăng hơn 10%. Theo đó hiệu quả kinh tế trong sản xuất thanh long ngày càng cao hơn.

Hiện nay đã có một số hộ sản xuất thanh long tại Buôn Ma Thuột đã sử dụng bóng đèn Led 9W (LED.TL-T60 WFR/9W) để kích thích ra hoa trái vụ cho thanh long, thay thế dần bóng 20W, tiếp tục giảm điện năng trong việc ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất thanh long. Ước tính nếu sử dụng bóng Led 9W để thay thế bóng đèn 20W/ha/năm, sẽ tiết kiệm thêm hơn 50% tiền điện năng nữa.

Thành phố Buôn Ma Thuột đang trong quá trình đô thị hóa, diện tích thanh long đang thu hẹp dần, đồng nghĩa với sản lượng thanh long giảm dần mỗi năm. Theo đó, ngày càng ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu sử dụng. Việc áp dụng bóng đèn Led 9W để kích thích ra hoa cho thanh long, góp phần giảm dần giá thành sản phẩm, tạo điều kiện cạnh tranh hàng hóa trên thị trường đầu ra tốt hơn, gia tăng hiệu quả kinh tế cho người sản xuất, phù hợp với xu hướng gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp trong quá trình phát triển của thành phố./.

Cẩm Lai

Trạm KN TP. Buôn Ma Thuột