Nhận định, dự báo cảnh báo khí tượng thủy văn thời hạn mùa khu vực tỉnh Phú Yên từ tháng 02/2023 đến tháng 08/2023

1. Phân tích, đánh giá tình hình khí tượng thủy văn nổi bật trong 02 tháng qua.

1. Tình hình khí tượng

    * Xoáy thuận nhiệt đới (XTNĐ): Không xuất hiện XTNĐ nào hoạt động trên Biển Đông.
* Không khí lạnh (KKL):
Trong tháng 12/2022, có 06 đợt KKL ảnh hưởng đến thời tiết khu vực tỉnh Phú Yên, nhiệt độ thấp nhất 15.5⁰C vào ngày 26/12 xảy ra tại trạm Sơn Hòa.
Trong tháng 01/2023, có 05 đợt KKL ảnh hưởng đến thời tiết khu vực tỉnh Phú Yên, nhiệt độ thấp nhất 17.6⁰C vào ngày 30/01 xảy ra tại trạm Sơn Hòa.
* Tình hình mưa: Từ tháng 12 cho đến nay, tổng lượng mưa các nơi phổ biến 210.8- 427.0mm, cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) cùng kỳ từ 32.2- 79.1mm.
* Tình hình nhiệt độ: Nhiệt độ không khí trung bình phổ biến từ 22.0- 24.0⁰C;
Nhiệt độ tối cao tuyệt đối từ 33.1- 33.3⁰C;
Nhiệt độ tối thấp tuyệt đối 15.5- 19.1⁰C.
* Tổng lượng bốc hơi từ 130.2- 135.4mm; (thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 4.6-44.4mm).
* Độ ẩm trung bình từ 84 - 87%; thấp hơn TBNN cùng kỳ 3%.
B. Tóm tắt tình hình thủy văn
   Trong tháng 12/2022, mực nước trên các sông ít biến đổi đến dao động nhỏ; riêng thời kỳ đầu mực nước trên các sông có dao động và xuất hiện lũ, đỉnh lũ đạt mức báo động 1- 2. Trên sông Kỳ Lộ tại Hà Bằng lúc 7h00 ngày 6/12 đạt 8.72m trên báo động 2 là 0.22m; Sông Bàn Thạch tại trạm Hòa Mỹ Tây đạt 11.36m lúc 01h00 ngày 08/12 trên báo động 1 là 0.86m. Sông Ba có dao động do điều tiết của các hồ chứa.
Từ tháng 01 đến nửa đầu tháng 02/2023, mực nước trên các sông trong tỉnh ít biến đổi đến dao động nhỏ; sông Ba dao động do điều tiết của các hồ chứa, vùng cửa sông giáp biển (sông Đà Rằng) dao động theo chế độ triều.
Lưu lượng dòng chảy trung bình tháng 12/2022 và tháng 01/2023 trên các sông phổ biến thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 30 - 50%
Hiện tại, mực nước các hồ chứa thủy điện trong khu vực ở mức xấp xỉ và thấp hơn mực nước dâng bình thường; dung tích của các hồ chứa thuỷ điện phổ biến đạt từ 70 - 90% dung tích hồ chứa.
Sóng biển: Trên các vùng ven biển khu vực tỉnh dao động từ 1,5 - 2,5m; những ngày ảnh hưởng của các đợt gió mùa Đông Bắc và KKL tăng cường hoạt động mạnh nên ở vùng biển ngoài khơi tỉnh độ cao sóng dao động phổ biến trong khoảng 2,0 - 4,0m, lớn nhất từ 4,0 - 6,0m.

2. DỰ BÁO KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN VÀ HẢI VĂN TỪ THÁNG 03/2023 ĐẾN THÁNG 05/2023
A. Khí tượng
* Hiện tượng ENSO: Trạng thái La Nina hiện tại còn duy trì trong các tháng 02 và 3/2023, sau đó nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương (khu vực NINO3.4) có xu hướng tăng dần và có khả năng chuyển dần sang trạng thái trung tính trong khoảng thời kỳ từ 4- 5/2023 với xác suất khoảng 75- 85%; sau đó xu hướng nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3.4 tiếp tục có xu hướng tăng trong những tháng mùa hè năm 2023.         
* Bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm
Từ nay đến tháng 5/2023, bão và ATNĐ ít có khả năng xuất hiện trên Biển Đông, nhưng nhiễu động nhiệt đới vẫn còn hoạt động trên khu vực phía Nam Biển Đông.
*Không khí lạnh:
Trong nửa cuối tháng 02/2023 và tháng 3/2023 không khí lạnh hoạt động với tần suất và cường độ giảm dần, ít có khả năng ảnh hưởng đến đất liền tỉnh Phú Yên.
* Nắng nóng: Có khả năng xuất hiện từ giữa tháng 4/2023 ở khu vực phía Tây tỉnh sau đó mở rộng và gia tăng về cường độ trên phạm vi toàn tỉnh.
*Nhiệt độ:
Từ tháng 3 đến tháng 5/2023, nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn tỉnh phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng kỳ;
Nhiệt độ trung bình nhiều năm tháng 3/2023 từ 25.4- 25.5°C;
Nhiệt độ trung bình nhiều năm tháng 04/2023 từ 27.4- 27.7°C;
Nhiệt độ trung bình nhiều năm tháng 05/2023 từ 28.8- 29.0°C;
*Tình hình mưa:
Tháng 3- 5/2023: Tổng lượng mưa (TLM) có xu hướng cao hơn so với TBNN cùng thời kỳ từ 5- 10%, có nơi cao hơn.
- Tháng 03/2023, TLM phổ biến cao hơn từ 5- 10% so với TBNN cùng kỳ (Lượng mưa TBNN tháng 03 phổ biến từ 20- 40mm)
- Tháng 04/2023, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng kỳ (Lượng mưa TBNN tháng 04 phổ biến từ 30- 45mm)
- Tháng 05/2023, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng kỳ (Lượng mưa TBNN tháng 05 khu vực ven biển phổ biến từ 80- 110mm, vùng núi phổ biến 100- 150mm)
Dự báo nhiệt độ, lượng mưa từ tháng 03/2023 đến tháng 05/2023

B. Dự báo tình hình thủy văn

      Từ nửa cuối tháng 02 đến tháng 05/2023, mực nước trên các sông chủ yếu ít thay đổi đến dao động nhỏ; sông Ba dao động do điều tiết của các hồ chứa, vùng cửa sông giáp biển (sông Đà Rằng) dao động theo chế độ triều.
Sóng biển: Do ảnh hưởng của các đợt KKL vào cuối tháng 02 nên độ cao sóng ven biển từ nay đến cuối tháng 02/2023 dao động từ 2,0- 3,0m, lớn nhất dao động từ 3,0- 5,0m. Từ tháng 03- 05/2023 sóng trên khu vực ven biển dao động từ 0,5- 1,5m, ngoài khơi dao động từ 1,0- 2,0m, cao nhất đạt từ 2,0- 3,0m.
3. DỰ BÁO KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN VÀ HẢI VĂN TỪ THÁNG 06/2023 ĐẾN THÁNG 08/2023
A. Khí tượng
*Hiện tượng ENSO: Nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương tiếp tục tăng dần và ENSO duy trì trạng thái trung tính và nghiêng về pha nóng trong các tháng mùa hè.
*Bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm
Từ tháng 6- 8/2023, số lượng bão/ATNĐ trên khu vực Biển Đông có khả năng tương đương với TBNN cùng thời kỳ (khoảng 4- 5 cơn bão/ATNĐ trên Biển Đông), và có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 6/2023; Thời kỳ này bão/ATNĐ ít có khả năng ảnh hưởng đến khu vực tỉnh Phú Yên.
Đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc trên phạm vi toàn tỉnh, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa. 
*Nắng nóng: Từ tháng 6- 8/2023 là giai đoạn nắng nóng cao điểm xảy ra trên toàn tỉnh, cường độ nắng nóng có khả năng gay gắt hơn so với cùng thời kỳ năm 2022.
*Nhiệt độ:
Từ tháng 6- 8/2023 nhiệt độ trung bình có xu hướng cao hơn so với TBNN cùng thời kỳ 0.5°C (nhiệt độ TBNN từ tháng 6 đến tháng 8 phổ biến từ 28.0- 30.0°C).
*Tình hình mưa:
Từ tháng 6 đến tháng 8/2023, TLM phổ biến cao hơn so với TBNN từ 5- 10%, có nơi cao hơn.
- Tháng 6/2023, TLM phổ biến cao hơn so với TBNN cùng kỳ từ 5-10%, (Lượng mưa TBNN tháng 6 phổ biến từ 50- 110mm).
- Tháng 7/2023, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng kỳ (Lượng mưa TBNN tháng 7 phổ biến từ 40- 90mm).
- Tháng 8/2023, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng kỳ (Lượng mưa TBNN tháng 8, phổ biến từ 50- 100mm).
B. Dự báo tình hình thủy văn
Từ tháng 06 đến tháng 08/2023, mực nước trên các sông chủ yếu ít thay đổi đến dao động nhỏ; sông Ba dao động do điều tiết của các hồ chứa, vùng cửa sông giáp biển (sông Đà Rằng) dao động theo chế độ triều.
Sóng biển: Khu vực ven biển tỉnh Phú Yên có sóng biển cao 0,5-1,5m; khu vực ngoài khơi 1,0 - 2,0m, những ngày chịu ảnh hưởng của KKL tăng cường tại khu vực ven biển có sóng biển cao 1,5- 2,5m; khu vực ngoài khơi sóng biển cao từ 2,0- 3,0m, lớn nhất từ 3,0- 4,0m.

 

Tác giả bài viết: KS Hoàng Thị Lan - Trung tâm Khí tượng Thủy văn Phú Yên