Đắk Lắk, sầu riêng đang bắt đầu vào vụ thu hoạch. So với 15 đơn vị huyện, thị, thành phố trên địa bàn tỉnh thì sản phẩm sầu riêng Buôn Ma Thuột thường cho thu hoạch trước các đơn vị còn lại từ 10 đến 30 ngày. Hiện tại các diện tích sản xuất sầu riêng chất lượng như Dona (là giống sầu riêng chủ lực) đã được tiểu thương vào tận vườn đặt mua với giá từ 50.000 - 60.000 đồng/kg (tùy chất lượng sản phẩm của từng vườn cây). So với 2 năm qua, giá sầu riêng năm nay cao hơn từ 20 - 40%, nhưng ngược lại năng suất sầu riêng giảm từ 20 - 50% tùy theo từng vườn, từng vùng tiểu khí hậu, từng chân đất.
.jpg)
Cán bộ kỹ thuật kiểm tra mô hình sầu riêng
Theo anh Lê Lanh, Giám đốc HTX nông nghiệp Thuận Thành Đạt Lý, xã Hòa Thuận, thành phố Buôn Ma Thuôt cho biết, hơn 20 năm sản xuất nông nghiệp, có kinh nghiệm nhiều năm trong sản xuất sầu riêng, chưa năm nào thời tiết rất khác biệt tác động đến cây sầu riêng như năm nay. HTX của anh Lanh có hơn 70 ha sầu riêng được hỗ trợ cấp chứng nhận VietGAP năm 2021. Đơn cử như gia đình anh có 02 ha sầu riêng giống Dona, trong đó hơn 01 ha đang thời kỳ kinh doanh, năm nay anh dự kiến thu hoạch chưa đến 10 tấn, giảm hơn 60% năng suất so với năm trước và giảm 50% so với bình quân các nhà chuyên môn hạch toán (Năng suất vườn cây vào thời kỳ kinh doanh ổn định, từ năm thứ 8 trở đi đạt bình quân 150 kg/ cây/ năm, tương đương ≥ 18 tấn/ ha/ năm), ngược lại kinh phí đầu tư năm nay cao hơn năm 2021 đến 40%.
Anh Lê Quang Hy, chủ tịch HĐQT HTX nông nghiệp Thuận Thành Đạt Lý có 01 ha sầu riêng Dona, đang thời kỳ thu bói, năm nay với lượng quả hiện tại trên cây, anh ước tính thu hoạch chừng 2 tấn, bằng 40% năng suất như thường lệ. Anh Hy cho biết thêm, tại địa địa phương có một số vườn sầu riêng năng suất giảm đến 70% so với các năm trước. Hiếm hoi có vài diện tích được áp dụng khoa học kỹ thuật tốt, cùng với thời gian xổ nhuỵ của hoa tránh được những cơn mưa lớn kéo dài, đã đảm bảo năng suất.
Theo bà Nguyễn Thị Mai, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Krông Pắc cho biết, huyện Krông Pắc có hơn 4.000 ha sầu riêng, thu hoạch chính vụ giống Dona sẽ sau thành phố Buôn Ma Thuột chừng một tuần (27/8 đến đầu tháng 9/2022). Hiện tại các vườn sầu riêng đã được các công ty đến đặt mua với giá 54.000 - 56.000 đồng/kg đối với sản phẩm quả tươi Dona trên cây, còn sầu riêng Ri6 diện tích chưa được 10% so với tổng diện tích sầu riêng của địa phương, đã bán hết với giá từ 35.000 - 40.000 đồng/kg từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8.
.jpg)
Cán bộ Trạm Khuyến nông Buôn Ma Thuột kiểm tra vườn sầu riêng bị giảm năng suất
Theo anh Y Ngắc, khuyến nông viên xã Ea Yông huyện Krông Pắc cho biết, riêng xã Ea Yông có diện tích sầu riêng lên đến hơn 1.500ha, trong đó sầu riêng kinh doanh là 1.010 ha, năng suất sầu riêng năm nay giảm bình quân 40% so với năm 2021, cục bộ có vườn giảm đến 70% sản lượng, do thời tiết không thuận lợi.
Được biết Sầu riêng là loại cây ăn quả rất mẫn cảm với các yếu tố thời tiết như nhiệt độ, lượng mưa, tốc độ gió, độ ẩm không khí, độ ẩm của đất….Đặc biệt là nhiệt độ và lượng mưa tác động rất lớn đến quá trình ra hoa đậu quả của sầu riêng. Năm nay, vào thời kỳ phân hóa mầm hoa gặp nhiệt độ xuống thấp, ít nhiều đã ảnh hưởng đến quá trình hình thành hoa. Thời kỳ sầu riêng đang xổ nhuỵ (bung hoa để thụ phấn) gặp những trận mưa lớn làm ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn của cây. Bởi hoa sầu riêng là hoa lưỡng tính, nhị đực và nhụy cái trong cùng một hoa nhưng không nở cùng một lúc nên hầu như phải được thụ phấn chéo nhờ nhiều loại côn trùng; như ong, bướm, muỗi, kiến... Lúc hoa đang xổ nhuỵ nếu gặp mưa lớn sẽ làm nhuỵ hoa bị hư hỏng, phấn hoa bị trôi. Vào giai đoạn quả non, cây sầu riêng lại tiếp tục gặp những trận mưa lớn sau những ngày nắng gắt, cây bị sốc nhiệt, cộng thêm hiện tượng bung chồi non dẫn đến hiện tượng canh tranh dinh dưỡng để nuôi chồi lá và dinh dưỡng nuôi quả nên quả tiếp tục rụng, làm ảnh hưởng trầm trọng đến năng suất và sản lượng sầu riêng. Bên cạnh đó, việc tác động các yếu tố tự nhiện, môi trường không thuận lợi, dễ bị sâu bệnh hại tấn công hơn, khi cây sầu riêng suy yếu, càng làm tăng quá trình rụng quả.
.jpg)
Vườn sầu riêng hiếm hoi tại Buôn Ma Thuột đảm bảo năng suất
Để hạn chế hiện tượng rụng hoa, rụng quả sầu riêng làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm, người sản xuất cần tham gia đầy đủ các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng do các nhà chuyên môn tổ chức. Việc trồng và chăm sóc vườn cây theo đúng quy trình kỹ thuật, có thể trồng xen cây trồng ngắn ngày để bảo tồn thiên địch, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tạo hệ sinh thái vườn cây cân bằng, thuận lợi cho các loại sinh vật có ích phát triển nhằm góp phần tiêu diệt dịch hại.. sẽ góp phần bảo vệ năng suất và chất lượng sản phẩm sầu riêng, gia tăng giá trị sản phẩm và hiệu qủa kinh tế, góp phần phát triển bền vững cây sầu riêng tại địa phương./.
Cẩm Lai - Trạm Khuyến nông TP Buôn Ma Thuột
